İNTİZAR - İsrail'deki askeri ve siyasi liderler, 1948'de İsrail'in kuruluşundan bu yana geçen yıllar boyunca, özellikle savaşlar, muharebeler ve operasyonlar sırasında düşmanlar tarafından hedef alınmaktan ya da işgal ordusunun Güvenlik Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı binasının hedef alınmasından korkmuşlardır. Bu korku ve endişeleri, direniş hareketleriyle onlarca yıl süren çatışmalardan sonra ikiye katlandı ve bu da onları, çukur anlamına gelen (Mitzvah) adını verdikleri ve bazılarının yeni çukur (Siyon Kalesi) olarak adlandırdığı bir yeraltı yüksek komuta merkezi kurmaya sevk etti.
Son günlerde, İran ve Hizbullah'tan gelen tehditler ışığında, Başbakan Benyamin Netanyahu'nun eşi Sara ve büyük oğlu Yair'in herhangi bir resmi sıfatları olmamasına rağmen müstahkem kaleye girmelerine izin verilmesi talebi İbrani medyasında tartışılıyor.
Medya kaynaklarına göre bahse konu bu çukur ile ilgili temel bilgiler şöyle:
-İsrail'in en büyük şehri olan İbrani devletinin ortasındaki Tel Aviv şehrinde bulunan Kirya kompleksindeki Rabin Kampında yer alan İsrail işgal ordusu için bir yeraltı komuta merkezidir.
-Eski çukur (1950'lerden 2018'e kadar), yeni çukur ise (2018'den günümüze kadar) kullanılmıştır.
-Yeni çukurun alanı 10.000 metrekareden fazladır (yani bir futbol sahasından daha büyüktür).
-Genelkurmay Başkanı bu merkezi acil durumlarda ordunun komuta ve kontrolü için kullanır. Vinograd Komisyonu raporu bu merkezin amacını şöyle tanımlamıştır: "Savaş (ya da karmaşık bir beklenmedik durum) sırasında danışma, emir formülasyonu, bilgi aktarımı, güncelleme, durum değerlendirmesi ve icra kontrolünün en iyi şekilde entegre edilmesini sağlayan odak noktasıdır."
-Bu merkez 1967 Naksa Savaşı, 1973 Tişreen Kurtuluş Savaşı, 1982 Lübnan işgali savaşı ve 2008 ve 2014 Gazze Şeridi'ndeki savaşlar da dahil olmak üzere çeşitli operasyonlarda kullanılmıştır.
-1950'lerin başında bu merkezin Genelkurmay karargâhından ayrı, güvenli ve gizli bir gözetleme tesisi olarak kurulmasına karar verildi. 26 Haziran 1950'de İsrail Planlama Dairesi, acil bir durumda savaşı yönetmek için ihtiyaç duyulan tüm yetkilileri barındırmak üzere Genelkurmay Karargâhından uzakta bir yeraltı merkezi kurulması gerektiğini duyurdu.
-Ekim 73 savaşında ilk kez fiilen kullanıldı ve cepheden gelen bilgilerin buraya ulaşması uzun zaman aldı. Bu nedenle savaştan sonra genişletildi ve Kirya'daki hava kuvvetleri, ordu ve deniz çukurlarına bağlandı ve iletişim altyapısı modernize edildi.
Yerin onlarca metre altına inşa edilen çukura, Kirya'nın merkezindeki tek katlı bir binadan bir merdivenle ulaşılıyor, içinden iletişim ve elektrik kablolarının geçtiği birkaç koridor bulunuyordu ve cep telefonları yasaktı. O dönemde bu çukurda IDF'nin merkez karargahı, Genelkurmay Başkanı, üst düzey ordu yetkilileri, Başbakan ve Güvenlik Bakanı'nın acil durum ofisleri ve Siyaset-Güvenlik Kabinesi için bir görüşme odası bulunuyordu.
-Yeni çukur (Sion Kalesi) 2018 yılında, Lübnan'ın güneyindeki tünel karşıtı operasyondan önce, Lübnan İslami Direnişi Hizbullah'ın o dönemde isabetli ve yıkıcı füzelere sahip olduğunun bilnmesine binaen, vereceği tepkilerden korkulduğu için açıldı.
-Sion Kalesi yerin onlarca metre altında (bazıları nükleer saldırılara karşı korunduğunu iddia etmektedir), asansörlerle birbirine bağlanan birkaç kata ve 10.000 metrekareden fazla bir alana sahiptir.
Giriş, Kirya'da bulunan ve her zaman güvenlik altında tutulan bir yeraltı otoparkından yapılmaktadır. Yeni çukurda da cep telefonları ve elektronik cihazlara izin verilmemekte, bilgi güvenliği sağlanmakta ve acil durumlarda binden fazla asker ve subaya ev sahipliği yapmaktadır.
Yeni çukur öncekine göre daha teknolojik ve modern olup, iletişim sistemleri sayesinde herhangi bir kamera veya uydu iletişim raporuna erişerek sahada gerçek zamanlı durumsal farkındalık sağlanabilmektedir.
Yeni çukurda ordunun merkez karargahı, genelkurmay başkanı için bir görüşme odası, bir istihbarat karargahı ve hava kuvvetleri, donanma, özel birimler, Mossad ve Shin Bet için ortak bir karargah bulunuyor. Aynı zamanda üst düzey askeri ve siyasi yetkililer için ofis ve odalar da bulunuyor. Çukurda çalışan askerlerin duşları ve uyku alanları var, ayrıca bir spor salonu, merkezi bir yemek odası ve bir kafe de bulunuyor.
Savaş ve acil durumlarda bağımsız olarak çalışabilecek kapasitede olan çukurda yiyecek stoku, jeneratörler ve bir süre çalışmasına yetecek kadar ekipman bulunuyor.
İbrani televizyonu Kanal 13'ün siyasi analisti Rafif Drucker, güvenlik ve siyasi liderler de dahil olmak üzere İbrani devletinin liderlerinin kişisel güvenliklerinin sıkılaştırıldığını açıkladı ve aynı zamanda güvenlik kurumlarında tartışılan tahminlerden birinin Hizbullah'ın Tel Aviv'de bulunan İsrail ordusunun Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesi olan Kiryah'ı vurma girişimiyle ilgili olduğuna işaret etti. Tel Aviv kentinde, varlığın önde gelen isimlerini hedef almaya çalışmanın yanı sıra, güvenlik nedeniyle Başbakan Benyamin Netanyahu'nun geçen hafta İsrail'in kuzeyinde hayalet bir yerleşim haline gelen Matla yerleşimini ziyaret ettiği için "özür dilediğini" de sözlerine ekledi.
Zuheir Andros